สมุนไพร ขยุ้มตีนหมาระงับพิษสุนัขบ้า แก้ไอ และโรคท้องมาน

เรียบเรียงข้อมูลโดย www.legendnews.net  

ชื่อสมุนไพรอื่นๆ : เถา สายทองลอย (สิงห์บุรี) ขยุ้มตีนหมา (เชียงใหม่) เพา ละมูลู (มาเลย์-ยะลา)

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :

ต้น : สมุนไพรขยุ้มตีนหมาเป็นพรรณ ไม้ล้มลุก มีอายุนาน 1 ปี ลำต้นจะเล็กเรียว ชอบเลื้อยไปตามพื้นดินหรือเลื้อยพาดพัน จะมีคามยาวประมาณ 0.5-3 ม. จะปกคลุมไปด้วยขนแข็ง

ใบ : ใบขยุ้มตีนหมาจะ มีความกว้างประมาณ 2.5-10 ซม. และยาวประมาณ 3-7.5 ซม. ใหจัดเป็นแฉกมี7-9 แฉก มักจะจักลึกไปถึงโคนใบ ก้านใบจะเล็กและเรียวยาวประมาณ 1.5-10 ซม.

ดอก : ขยุ้มตีนหมาจะ ออกดอกเป็นช่อตามง่ามใบมีประมาณ 2-3 ดอก ก้านช่อดอกจะมีขนยาวประมาณ2-18 ซม. ส่วนใบประดับนั้นจะเป็นรูปหอกแกมขอบขนานและยวมประมาณ 1.5-3 ซม.กลีบรองกลีบดอกยาวประมาณ 8-12 มม. จะมีขนยาวและกลีบดอกจะมีสีขาวจะเชื่อมติดกันเป็นรูปปากแตรจะมีความยาวประมาณ 3.5-5 ซม.

เกสร : เกสรตัวผู้และเกสร ตัวเมียนั้น จะมีลัษณะเกลี้ยง

เมล็ด (ผล) : ถ้าผลแห้งจะ มีสีน้ำตาล เป็นรูปไข่ยาวประมาณ 8-9 มม. มีผิวเกลี้ยง ส่วนเมล็ดจะมีความยาว 4 มม. และมีขนสีเทากระจาย

ถิ่นที่อยู่ : ขยุ้มตีนหมาเป็นพรรณไม้ที่พบขึ้นอยู่ตามบริเวณรกร้างว่างเปล่า นาข้าวและตามดินทรายใกล้ทะเล ตั้งแต่ระดับ 0-1,000 ม.

ส่วนที่ใช้ : ทั้ง ต้น ราก เมล็ด

สรรพคุณของสมุนไพร :

ทั้งต้น ใช้ขยุ้มตีน หมาทั้งต้นทำเป็นยาระงับพิษสุนัขบ้า หรือตำให้ละเอียดผสมกับเนยใช้ปิดหัวฝีไม่ให้แพร่กระจาย

ราก รากของขยุ้มตีนหมาใช้ เป็นยารักษาโรคไอเป็นโลหิต

เมล็ด เมล็ดของขยุ้ม ตีนหมาใช้รักษาโรคท้องมาน