รู้ทันรู้ไวปัยเรย
ต่อมธัยรอยด์คืออะไร
ต่อมธัยรอยด์เป็นต่อมไร้ท่อที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในร่างกาย มีรูปร่างคล้ายปีกผีเสื้ออยู่บริเวณหลอดลมใต้กล่องเสียง มีหน้าที่สร้างธัยรอยด์ฮอร์โมน ซึ่งมีความจำเป็นอย่างยิ่งต่อการดำรงชีวิตของร่างกาย โดยมีผลต่อการเผาผลาญพลังงานในร่างกาย
ต่อมธัยรอยด์เป็นพิษคืออะไร
ภาวะที่ต่อมธัยรอยด์สร้างฮอร์โมนออกมามากกว่าปกติ เป็นผลทำให้ร่างกายมีการเผาผลาญพลังงานมากเกินไปส่งผลให้เกิดอาการผิดปกติต่าง ๆ และอาจพบอาการผิดปกติทางตาร่วมด้วย โดยมีอาการตาแห้งระคายเคือง ตาแดงมองเห็นภาพซ้อน มีการบวมรอบหนังตา ตาโปน (เฉพาะในรายที่มีอาการทางตามาก) นอกจากนั้นผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการผิดปกติทางผิวหนังโดยผิวหนังจะนูนบวมพบบ่อยบริเวณหน้าแข้ง
อาการของโรคต่อมธัยรอยด์เป็นพิษ
ใจสั่น รู้สึกหัวใจเต้นเร็วและแรงหากมีหัวใจเต้นผิดจังหวะ
เหนื่อยง่ายกล้ามเนื้ออ่อนแรง เช่น บริเวณต้นแขนต้นขา
หิวบ่อย รับประทานอาหารจุ แต่กลับมีน้ำหนักลดลง
ขี้ร้อน เหงื่อออกมาก
เครียด กังวล หงุดหงิดง่ายกว่าปกติ
นอนไม่หลับ มือสั่น ต่อมธัยรอยด์โต
สาเหตุการเกิดโรคต่อมธัยรอยด์เป็นพิษ
ปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่นอนของโรคนี้ แต่อาจมีสาเหตุทางพันธุกรรมและสิ่งแวดล้อมร่วมด้วย สาเหตุที่พบบ่อยที่สุดคือ โรคเกรฟ (Graves’ disease) จะมีอาการเปลี่ยนแปลงของระบบภูมิคุ้มกันภายในร่างกาย มีการสร้างสารซึ่งกระตุ้นการทำงานของต่อมธัยรอยด์ทำให้สร้างฮอร์โมนเพิ่มขึ้น เป็นผลให้เกิดอาการของโรค
การวินิจฉัยโรคต่อมธัยรอยด์เป็นพิษ
จากลักษณะอาการทางร่างกายและการตรวจเลือดพบระดับธัยรอยด์ฮอร์โมนสูง
การรักษาโรคต่อมธัยรอยด์เป็นพิษ
1. การรักษาโดยการรับประทานยา
เพื่อลดการสร้างฮอร์โมนของต่อม
ธัยรอยด์ มักเลือกรักษาผู้ป่วยเด็ก สตรีตั้งครรภ์ ผู้ป่วยที่อาการไม่รุนแรง ระยะเวลาในการรักษา 2 ปี ผู้ป่วยควรได้รับการเจาะเลือดและตรวจเป็นระยะเวลาห่าง 2-3 เดือน การหายขาดร้อยละ 30-50 ผลข้างเคียงที่พบบ่อยได้แก่ ผื่นคัน รสขม คลื่นไส้ และภาวะเม็ดเลือดขาวต่ำซึ่งจะแสดงอาการโดยมีการติดเชื้อ ผู้ป่วยมักมีไข้สูงและเจ็บคอมาก มักเกิดในช่วง 3 เดือนแรก หลังรับประทานยา ภาวะนี้พบน้อยมาก หากมีอาการดังกล่าวให้หยุดยาและรีบมาพบแพทย์
2. การรักษาโดยการกลืนน้ำแร่
มักเลือกรักษาในผู้ป่วยสูงอายุ ผู้ป่วยที่มีโรคหัวใจ ในกรณีที่ผู้ป่วยกลับมาเป็นซ้ำ ห้ามให้น้ำแร่รังสีในสตรีมีครรภ์ เมื่อผู้ป่วยทานน้ำแร่เข้าไปรังสีจะไปทำลายเนื้อต่อมธัยรอยด์มีผลทำให้การสร้างฮอร์โมนน้อยลง หลังการรักษาผู้ป่วยควรคุมกำเนิดในช่วง 6 เดือน การรักษาโดยการทานน้ำแร่มักทำเพียงครั้งเดียวหายขาด ผลข้างเคียงที่อาจพบ คือมีโอกาสเกิดภาวะพร่องธัยรอยด์ฮอร์โมนถาวรสูง จากการที่ต่อมธัยรอยด์ถูกทำลายมากกว่าปกติ ซึ่งหากพบภาวะนี้ผู้ป่วยต้องทานยา
ธัยรอยด์ฮอร์โมนทดแทนตลอดชีวิต
3. การผ่าตัด
การรักษาโดยวิธีนี้โอกาสหายสูง อาการดีขึ้นเร็ว ผู้ป่วยจะต้องมีความพร้อมทางร่างกายก่อนผ่าตัด ค่าใช้จ่ายค่อนข้างสูง การผ่าตัดอาจทำลายเส้นประสาทที่ไปเลี้ยงกล่องเสียงทำให้เสียงแหบได้ การผ่าตัดโดยศัลยแพทย์ผู้ชำนาญจะทำให้เกิดผลข้างเคียงน้อยลง