เต่าร้าง รักษาปอด หัวใจพิการ แก้ตับทรุดมากมาย
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Caryota mitis Lour.
ชื่อสามัญ : Burmese fishtail palm, Clustered fishtail palm, Common fishtail palm, Wart fishtail palm, Tufted fishtail palm
ชื่อวงศ์ : Palmae
ชื่อสมุนไพรอื่น ๆ : เขืองหมู่ , เกี๋ยง (ภาคเหนือ) หมากมือ (น่าน) เต่ารั้งมีหน่อ (ภาคกลาง) เต่ารั้งแดง (นครราชสีมา) มะเด็ง (ยะลา) งือเด็ง
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
ต้น สมุนไพรเต่าร้างเป็นพืชตระกูลปาล์ม ที่มีหน่อและขึ้นเป็นกอ พบทั่วไปในป่าดิบทุกแห่ง ชอบขึ้นในบริเวณที่มีความชุ่มชื้นสูง ต้นเป็นปล้องสูงชะลูดขึ้นไป บางต้นเตี้ย บางต้นสูงถึง 6-12 เมตร ต้นมีกาบหุ้มเป็นเส้นประสานกัน เส้นผ่านศุนย์กลางต้นประมาณ 10 ซม.
ใบ ใบเต่าร้างเป็นใบประกอบแบบขนนกสองชั้น เรียงสลับ ใบย่อยรูปสามเหลี่ยมหยักเว้า กว้างประมาณ 13 เซนติเมตร ยาว 20-30 เซนติเมตร ปลายแหลมคล้ายหางปลา โคนใบรูปลิ่ม แผ่นใบสีเขียวเป็นมัน กาบใบ ยาว 0.5-2 เมตร โคนกาบใบมีขนสีน้ำตาลแดงปนเทาหรือสีดำ และรยางค์สีน้ำตาลปกคลุม
ดอก ดอกของเ่ต่าร้างมีสีขาวอมเหลือง ออกเป็นช่อแบบช่อแยกแขนงระหว่างกาบใบหรือใต้โคนกาบใบ ดอกแยกเพศ อยู่ร่วมต้น ช่อดอกยาว 60-80 เซนติเมตร ดอกบานเต็มที่กว้าง 2 เซนติเมตร
ผล ผลของเต่าร้างมีลักษณะเป็นผลกลมเล็ก ๆ เรียงเป็นแถว ผลกลมเท่าปลายนิ้ว เป็นพวงระย้า ผลอ่อนมีสีเขียว เมื่อผลแก่จะมีสีแดงคล้ำถึงดำ ผิวของผลมีขนละเอียดเล็ก ๆ ถ้าได้สัมผัสจะ ทำให้คันมาก เช่นเดียวกับตำแยหรือหมามุ่ย
การขยายพันธุ์ : เต่าร้างขยายพันธุ์โดยการ เพาะเมล็ด หรือ แยกกอ
ส่วนที่ใช้ : ราก หัว ใช้เป็นยา
สารประกอบทางเคมี : -
ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา : -
สรรพคุณของสมุนไพร :
ราก ดับพิษที่ตับ ปอด หัวใจ แก้หัวใจพิการ แก้ตับทรุด
หัว ดับพิษที่ตับ ปอด หัวใจ บำรุงตับ แก้กาฬขึ้นที่ตับ แก้ตับทรุด แก้ช้ำใน บำรุงหัวใจ
ประโยชน์อื่นๆ :
- ปลูกเป็นไม้ประดับ ช่วงประดับที่สวยงาม อยู่ในช่วงความสูง 2-5 เมตร
- เป็นอาหาร ส่วนที่ใช้เป็นอาหารคือยอดอ่อนและผล เมื่อผลสุกรับประทานได้ แต่เนื่องจากยางของผลเมื่อถูกผิวอาจคันหรือเข้าตาอาจตาบอดได้เนื้ออ่อนข้างในตรงบริเวณโคนต้น กินได้ แต่ต้องทำให้สุกเสียก่อน ปริมาณคุณค่าสารอาหาร ยังไม่มีรายงานการศึกษา และอาจทำน้ำตาลได้จากต้นเต่าร้างแดงได้เช่นเดียวกับมะพร้าว
ข้อควรระวัง :
ยางของเต่าร้างโดยเฉพาะยางจากผล เมื่อถูกผิวหนังจะเกิดอาการคัน หรือถ้าเข้าตาอาจทำ ให้ตาบอดได้
