มาปกป้องลูกจากภัย "ยาเสพติด" กันเถอะ

นพ.วศิน บำรุงชีพ        เมื่อพูดถึงปัญหายาเสพติด ถึงแม้จะมีข่าวการปราบปรามให้เห็นตามหน้าหนังสือพิมพ์ถี่ขึ้น แต่ก็ใช่ว่าปัญหานี้จะหมดไปจากสังคมไทย เพราะมีผลสำรวจออกมาให้พ่อแม่หลาย ๆ ท่านวิตกกังวลใจเป็นระยะ ๆ ว่า ยาเสพติดยังคงพัวพันกับเด็กอยู่ไม่น้อย                ล่าสุดมีผลสำรวจที่น่าตกใจจากเอแบคโพลล์พบว่า เด็กอายุเพียง 7 ขวบก็เริ่มเสพยากันแล้ว และที่น่าสนใจไปกว่านั้นคือ เด็กที่สูบบุหรี่มีโอกาสที่เสพยาหรือทดลองใช้สารเสพติดมากถึง 5 เท่า ดังนั้นจึงเป็นเรื่องที่ผู้ใหญ่ โดยเฉพาะพ่อแม่จะมาอ้างว่าเป็นเรื่องไกลตัวไม่ได้อีกต่อไปแล้ว                นพ.วศิน บำรุงชีพ จิตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านยาเสพติด โรงพยาบาลมนารมย์ สะท้อนมุมมองจากประสบการณ์ในการทำงานด้านการบำบัดผู้ที่ติดสารเสพติดว่า สาเหตุหนึ่งที่ทำให้เด็ก และเยาวชนไทยเริ่มใช้สารเสพติดเร็วขึ้น เป็นเพราะสารเสพติดประเภทเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ บุหรี่ และเครื่องดื่มชูกำลัง ถือเป็นสิ่งเสพติดที่ถูกกฎหมาย และได้รับอนุญาตในการโฆษณาประชาสัมพันธ์กันอย่างเปิดเผย ทำให้เด็กเกิดการทดลอง และนำไปสู่การใช้สารเสพติดชนิดอื่น ๆ ได้ง่าย ซึ่งหากใช้นาน ๆ ก็อาจทำให้ติดและเกิดภาวะสมองติดยาได้                "เมื่อใช้ยาเสพติดบ่อยๆ ก็จะทำให้สมองส่วนคิดถูกทำลาย การใช้ความคิดที่เป็นเหตุเป็นผลจะเสียไป แล้วสมองส่วนอยากจะอยู่เหนือสมองส่วนคิด จนทำอะไรตามใจตามอารมณ์มากกว่าเหตุผล เรียกง่ายๆว่าความเป็นคนหายไป เหลือแต่สัญชาติญาณ ซึ่งไม่ต่างอะไรกับสัตว์ ทำให้ผู้ที่ใช้ยามักแสดงพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม มีอารมณ์ก้าวร้าว หงุดหงิด ไม่สามารถควบคุมตัวเองได้ เช่น การปล้น จี้เด็กเป็นตัวประกัน ลักขโมย หรือก่อเรื่องที่ผิดศีลธรรมผิดกฎหมายขึ้น เพื่อที่จะหาทางเสพยาเสพติด จึงทำให้เกิดปัญหาต่างๆขึ้นในสังคม" นพ.วศินกล่าว                ดังนั้น นพ.วศิน จึงได้แนะนำข้อควรปฏิบัติ และวิธีที่จะช่วยให้เด็กหลุดพ้นจากภัยยาเสพติดง่าย ๆ โดยใช้คาถาป้องกันยาเสพติด 3 ข้อดังต่อไปนี้                1. เกลียด                พ่อแม่ควรเน้นย้ำถึงพิษภัยของยาเสพติดให้เข้าไปอยู่ในจิตใจลูก ทำให้เขารู้สึกเกลียดยาเสพติด เพราะยาเสพติดเป็นภัยต่อตัวเอง ผู้อื่น สังคม และประเทศชาติ พยายามปรับทัศนคติให้เด็กไม่ชอบ และไม่ใช้ เช่น ยกตัวอย่างให้เห็นภาพจากข่าว หรือสื่อต่าง ๆ ขอบคุณภาพประกอบจากอินเทอร์เน็ต        2. กลัว                ควรสอนให้ลูกรู้ว่า การใช้ยาเสพติดนอกจากจะเป็นผลเสียต่อร่างกาย และอวัยวะส่วนต่าง ๆ แล้ว ยังไปทำลายสมอง และทำให้สมองส่วนคิดวิเคราะห์เหตุผลเสียไป ส่งผลให้การเรียน การงาน และหน้าที่ความรับผิดชอบด้อยลง ซึ่งจะต้องช่วยกันให้ความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้องแก่เด็ก และทำให้เด็กกลัวการใช้ยาเสพติด เช่น ทำให้เป็นมะเร็งปอด ถุงลมโป่งพอง โรคจิตเภท ติดเชื้อเอชไอวี ซึมเศร้า ฆ่าตัวตาย เป็นต้น โดยอาจจะพาเด็กไปเห็นตัวอย่างคนที่ป่วยด้วยโรคที่เกิดจากการใช้ยาเสพติด เช่น ญาติพี่น้องที่ป่วย หรือที่โรงพยาบาล เป็นต้น                3. หนี                คุณพ่อคุณแม่ควรหลีกเลี่ยงสังคมที่มียาเสพติด เพราะถ้าไม่พาออกจากสิ่งแวดล้อมตรงนั้น อาจมีความเสี่ยงที่ลูกจะถูกชักชวนจากเพื่อนในกลุ่มได้ง่าย ซึ่งนอกจากกลุ่มเพื่อนแล้ว สถานที่ และสิ่งแวดล้อมอาจจะต้องบอกลูกให้ระวัง และหลีกเลี่ยงด้วย เพราะอาจมียาเสพติดปะปนอยู่ เช่น ผับ บาร์ และสถานที่เที่ยวกลางคืนทั้งหลาย                "หลายคนบอกทำไมต้องหนี ก็แค่สอนลูกสิ แต่ปัจจุบันยาเสพติด ไม่ใช่แค่ว่าจะเสพหรือไม่เสพ แต่เด็กอาจถูกเชื้อเชิญยัดเยียดให้เสพ เพราะคนขายมักจะมีวิธีชักชวน ยั่วยวน ยั่วยุ ข่มขู่ คุกคาม ดูถูก จนทำให้เด็กต้องใช้ยาเสพติด                ฉะนั้นเมื่อก่อนอาจจะบอกว่าเด็กมีจิตใจเข้มแข็งเห็นเพื่อน ๆ ใช้แต่ตัวเองไม่ใช้ แต่ปัจจุบันไม่ได้แล้ว เพราะฉะนั้นต้องหนีสังคมแบบนี้ให้ได้ ในขณะเดียวกันก็ต้องสร้างสังคมใหม่ ๆ ให้กับเด็ก ปรับวิถีชีวิตที่ไม่สุ่มเสี่ยงกับยาเสพติด เช่น พาไปออกกำลังกาย เล่นดนตรี เข้าฟิตเนส แบดมินตัน เทนนิส หรือกิจกรรมสร้างสรรค์กับครอบครัว อ่านหนังสือ ดูต้นไม้ เลี้ยงสัตว์ เป็นต้น" นพ.วศินอธิบายให้เห็นภาพ                ตราบใดที่สังคมยังหละหลวมไม่มีมาตรการจัดการและป้องกันแก้ไขอย่างเด็ดขาด และตราบใดที่พ่อแม่ยังอ้างว่าไม่มีเวลาจนละเลย และใส่ใจการเลี้ยงลูก ยาเสพติดอาจกลายเป็นเพื่อนพึ่งพายามเหงาของเด็กก็เป็นได้